Powszechnie uważa się, że problem ADHD dotyczy dzieci. Nic bardziej mylnego, bowiem aż 2 do 5% ludzi dorosłych zmaga się z objawami typowymi dla tej choroby. Jest to mianowicie nadpobudliwość ruchowa czy też obniżona koncentracja. I choć czasem przydarzają się każdemu, to co, jeśli jest to codzienność? Cierpiący na ADHD mają oczywiście do dyspozycji środki farmakologiczne, te jednak nie pozostają obojętne dla organizmu. Czy olejki CBD mogą wesprzeć niwelowanie objawów choroby? Czy mają w sobie ten rodzaj potencjału terapeutycznego? Wstępne wyniki badań są obiecujące i warto zwrócić uwagę na potencjalne możliwości kannabidiolu w tym zakresie.
Czym jest ADHD u osób dorosłych
ADHD (attention deficit hyperactivity disorder) czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, jest to stan kliniczny, którego skutkiem są zaburzania w funkcjonowaniu w wielu dziedzinach. Przypadłość ta sprawia, że ludzie są często nadpobudliwi i impulsywni, co skutkuje problemami w kontaktach z otoczeniem, w relacjach z bliskimi. Chorzy mają również problem z przyswajaniem wiedzy i koncentracją.
Jednoznaczne przyczyny wystąpienia ADHD nie są znane. Na podstawie licznych badań naukowcy wnioskują, że ADHD jest zaburzeniem, które występuje najczęściej w rodzinie i ma charakter dziedziczny. Na czoło wysuwa się zatem przyczyna genetyczna wystąpienia tej choroby. Ale mogą nią być również czynniki środowiskowe, choć występują one w połączeniu z tymi genetycznymi i rzadko mają charakter dominujący.
Objawy ADHD mogą być nieco inne u różnych osób, jednak zawsze wpływają negatywnie na jakość życia. Kluczowymi są brak uwagi, nadmierna aktywność oraz impulsywność. Diagnoza ADHA wymaga jednak szerszego spojrzenia na powyższe objawy. Jeśli zatem z rozpoznania wynika, że dana osoba cierpiała na zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi w dzieciństwie, do tego nasilenie powyższych objawów osiąga poziom niewspółmierny do stopnia rozwoju tej osoby, co skutkuje upośledzeniem codziennego funkcjonowania, to lekarz może z dużym prawdopodobieństwem zdiagnozować ADHD u osoby dorosłej.
Medycyna opisuje 3 podtypy ADHD. Różnią się one między sobą czynnikiem dominującym, którym może być przewaga:
- zaburzeń uwagi
- nadpobudliwości i impulsywności
- typ połączonych objawów powyższych
Niezależnie od rodzaju zaburzeń dominujących, generują one często problemy czy to w szkole, na uczelni czy w pracy. Choroba ta często utrudnia osiągnięcie postawionych sobie celów, przeszkadza w karierze i zaburza osobiste relacje. Skutkuje niską samooceną i doprowadza do depresji. Niestety chorobie towarzyszą często również inne schorzenia i dolegliwości. Mogą to być choćby stany lękowe i zaburzenia nastroju. By skutecznie wspomagać i leczyć chorych na ADHD ważna jest szybka i trafna diagnoza, a następnie dobranie odpowiednich leków i substancji wspomagających leczenie.
Diagnoza i leczenie ADHD
Zdiagnozowanie ADHA u dzieci nie jest już w obecnych czasach problemem dla specjalistów. Mało tego, choroba istnieje już w świadomości społecznej, przez co dzieci cierpiące na tę przypadłość są coraz częściej rozumiane i akceptowane. Niestety z osobami dorosłymi sytuacja już nie wygląda tak dobrze. Wielu specjalistów ma wątpliwości czy jest to również choroba wieku dorosłego, choć istnieje już całkiem sporo wiarygodnych danych ją potwierdzających.
Niestety wielu dorosłych postrzeganych jest raczej jako osoby niesystematyczne, niezorganizowane, złe, leniwe lub wręcz agresywne i nie są traktowani jako cierpiący na zaburzenia psychiczne wymagające po prostu leczenia. Jednak prawidłowa diagnoza nie jest niemożliwa, choć jest to proces skomplikowany i zazwyczaj wymaga kilku wizyt pacjenta. Powinna ona oprzeć się na wnikliwym badaniu psychiatrycznym, które powinno oprzeć się na wywiadzie nt. dotychczasowym przebiegu występujących dolegliwości z analizą występujących w przeszłości objawów, ale również tych, które ujawniają się obecnie.
Odpowiednio zaordynowana terapia u osób dorosłych cierpiących na ADHD jest w stanie znacząco usprawnić ich funkcjonowanie, a co za tym idzie poprawić komfort życia. Schemat postępowania powinien, wg najnowszych badań wyglądać następująco i obejmować:
- farmakoterapię zarówno ADHD jak i zaburzeń współistniejących;
- psychoterapię powyższych;
- terapię poznawczo-behawioralną;
- terapię całej rodziny;
- coaching;
- wsparcie w codziennej aktywności.
Warto zaznaczyć jednak, że farmakoterapia wspomaga jedynie w opanowaniu samych objawów, niestety nie prowadzi do wyleczenia, co skutkuje tym, że jeśli chory odstawi leki, objawy mogą powrócić. Dlatego zwykle leczenie farmakologiczne jest wieloletnie i by było skuteczne, musi być prowadzone wespół z terapią i nie może pomijać zaburzeń współistniejących. Tylko działania kompleksowe i wielokierunkowe przynoszą bowiem choremu wymierne korzyści.
I tu warto wspomnieć, że badania naukowe, choć jest ich wciąż niewiele, odkrywają przed chorymi na ADHD nowe możliwości, jakie w terapii może dać stosowanie olejków CBD.
Olejki CBD a ADHD
Choć badań w kontekście wspomagania ADHD olejkiem CBD jest niewiele lub są właśnie prowadzone i na wnioski przyjdzie jeszcze nieco poczekać, to są dolegliwości towarzyszące tej chorobie, których terapia jest już z powodzeniem wspomagana przez zażywanie kannabidiolu. I wyniki badań w tej kwestii są już często jednoznacznie pozytywne.
Układ endokannabinoidowy
Układ endokannabinoidowy (ECS) jest zbiorem receptorów CB1 i CB2 oraz neuroprzekaźników rozmieszczonych w całym ludzkim organizmie, w tym również w mózgu. Badania pokazały, że reguluje on wiele procesów biologicznych w taki sposób, by organizm znajdował się w równowadze (homeostazie). Kannabidiol (czyli CBD) wpływa na przedłużenie życia receptorów oraz moduluje ich działanie, wywołując szereg pożądanych efektów prozdrowotnych.
Badania mówią, że CBD ma zdolność do interakcji z receptorami układu endokannabinoidowego, dzięki czemu usprawnia pracę mózgu, pobudza procesy zmniejszające stany zapalne, ból oraz te mające wpływ na nastrój, bezsenność, poziom stresu, lęki i wiele innych. Jak wiadomo niektóre z tych objawów towarzyszą właśnie ADHD. I tu może zacząć się rola olejków CBD:
- Problemy ze snem – jest to częsta przypadłość towarzysząca chorym na ADHD. Badania mówią, że nawet ok. 60% zmagających się z tą chorobą cierpi na jakieś przejawy bezsenności. Geneza bezsenności jest różna, może to być skutek nadpobudliwości, ale może również zażywania leków stymulujących. I tu mogą pomóc olejki CBD, gdyż wiele przeprowadzonych badań jednoznacznie wskazuje na ich dobroczynny wpływ na jakość i głębokość snu.
- Stany lękowe – odsetek chorych na ADHD, którym towarzyszą stany lekowe jest naprawdę znaczny. Szacuje się, że jest to ok. 50% ludzi dorosłych oraz ok. 30% dzieci. Działanie kannabidiolu zostało dość dobrze przebadane choćby w kontekście wystąpień publicznych, którym lęki często towarzyszą. Wyniki oddziaływania olejków CBD na stany lękowe pojawiające się podczas takich wystąpień jednoznacznie wskazały na ich zmniejszenie się po zażyciu CBD. Kannabidiol był również podawany cierpiącym na zespół stresu pourazowego. I w tym wypadku wyniki badań były bardzo obiecujące. Jedno z badań było przeprowadzane na dziecku z zespołem stresu pourazowego.
(Jeśli twoje dziecko cierpi na ADHD, zanim podejmiesz decyzję o podaniu mu CBD, skonsultuj się z lekarzem prowadzącym!) - Depresja – jak twierdzą naukowcy, niski poziom serotoniny może odgrywać rolę w rozwoju depresji. Co prawda olejek CBD nie wpływa na jej poziom, ale za to wpływa na to jak mózg reaguje na tę serotoninę, która już w organizmie się znajduje. Przy tym CBD sprzyja relaksacji, odpręża i uspokaja, co ma duży wpływ na samopoczucie zarówno tych, którzy zmagają się z depresją, jak i stanami lękowymi.
Skąd się biorą tak szerokie możliwości olejków CBD? Prawdopodobnie spowodowane jest to oddziaływaniem na układ endokannabinoidowy, którego receptory znajdują się w całym organizmie. Dlatego właśnie olejki CBD stają się niezwykle popularne i coraz chętniej stosowane w terapii wielu chorób i dolegliwości, w tym ADHD.
Zanim jednak rozpoczniesz ich stosowanie pamiętaj by skonsultować tę decyzję z lekarzem! O ile bowiem skutki uboczne stosowania olejków CBD nie są zbyt uciążliwe, to mieszkanie ich z lekami może mieć wpływ na ich działanie!
Bibliografia:
- „Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) u dorosłych”; lek. Paweł Brudkiewicz; Specjalista psychiatra; NZOZ Centrum Dobrej Terapii; Redaktor Naczelny MP Psychiatria; https://www.mp.pl/pacjent/psychiatria/choroby/74504,zespol-nadpobudliwosci-psychoruchowej-z-deficytem-uwagi-adhd-u-doroslych
- „Subtypes of Attention Deficit-Hyperactivity Disorder (ADHD) and Cannabis Use”; autorzy: Mallory Loflin, Mitch Earleywine, Joseph De Leo, Andrea Hobkirk; 213 r.; https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.3109/10826084.2013.841251
