Wrzodziejące zapalenie jelita grubego – WZJG (łac. colitis ulcerosa) jest to przewlekła choroba, która ma podłoże immunologiczne. Skutkiem jej wystąpienia jest zapalenie błony śluzowej okrężnicy i odbytnicy. W Polsce na WZJG może chorować nawet 50 tysięcy osób.
Wrzodziejące zapalenie jelita – przyczyny, objawy, leczenie
WZJG pojawia się, gdy zarówno jedzenie jak i bakterie znajdujące się w przewodzie pokarmowym zaczynają być postrzegane przez organizm jako wrogowie. Wysyłane są wówczas białe krwinki do błony śluzowej jelit. Jest to wynikiem tego, że układ odpornościowy błędnie odczytuje prawidłowo przebiegające procesy, a skutek jest taki, że system immunologiczny błędnie na to reaguje. A reakcja ta wywołuje właśnie owrzodzenie jelita grubego i przewlekły stan zapalny.
Objawami wrzodziejącego zapalenia jelita grubego są:
- ból brzucha,
- biegunka,
- śluz w stolcu,
- krwawienie z odbytu,
- utrata apetytu i spadek masy ciała,
- chroniczne zmęczenie i brak energii.
WZJG jest jedną z chorób, które należą do grupy zapaleń jelit. Niestety jej objawy podlegają często remisji, czyli uśpieniu przez miesiące, a nawet lata. Zawsze w końcu jednak powracają. Jest to choroba trudna do zdiagnozowania, choćby przez podobieństwo do choroby Leśniowskiego-Crohna. Leczenie również nie należy do prostych.
Lekarze koncertują się przede wszystkim na zmniejszeniu stanu zapalnego, który permanentnie trwa w jelicie grubym i opanowanie niezwykle dokuczliwych objawów. Stosowane są przede wszystkim preparaty kwasu 5-aminosalicylowego (np. mesalazyna). Ale na tym nie koniec. Dużo bowiem zależy od samych objawów. Często stosowane są więc również glikokortykosteroidy i leki immunosupresyjne. W skrajnych przypadkach konieczny jest zabieg chirurgiczny, w trakcie którego usuwana jest część a nawet całe jelito grube.
Olej konopny na wrzodziejące zapalenie jelita
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego to ciężka do wyleczenia choroba, dlatego zaczęto prowadzić badania nad naturalnymi sposobami poradzenia sobie z przykrymi dolegliwościami. Jednak naukowcy skupili się przede wszystkim na konopiach indyjskich (THC) w kontekście leczenia wrzodziejącego zapalenia jelit. Ale przy okazji badali również wpływ innych kannabinoidów na tę chorobę. Niebagatelną rolę odegrał tu kannabidiol (CBD), który w przeciwieństwie do THC nie jest substancją psychoaktywną. Badania nad samym CBD również były prowadzone, ale nie są niestety tak liczne.
W badaniach laboratoryjnych a później wykonanych na zwierzętach stwierdzono, że konopie indyjskie oraz inne kannabinoidy zmniejszają stan zapalny, co daje duża nadzieję chorym na WZJG. U myszy wykryto znaczące działanie przeciwzapalne CBD.
Znane są również badania, w których kannabidiol (CBD) odegrał główną rolę w kontekście leczenia wrzodziejącego zapalenia jelita grubego. Są to mianowicie badania przeprowadzone na Uniwersytecie w Lancaster przez zespół naukowców pod kierunkiem dr Karen Wright. Otóż zespół ten w trakcie badań laboratoryjnych wykazał, że komórki zapewniające prawidłowe funkcjonowanie jelit wykazują znaczną wrażliwość na działanie właśnie kannabidiolu, czyli np. olejku zawierającego CBD.
Na czym to polega? Otóż organizm ludzki sam wytwarza kannabinoidy, które nazwane zostały endokannabinoidami. W trakcie stanów zapalnych to właśnie endokannabinoidy zwiększają przepuszczalność nabłonka jelitowego. Jednym słowem ich nadprodukcja jest dla jelit szkodliwa. I tu właśnie naukowcy wykazali, że można temu zjawisku przeciwdziałać dostarczając organizmowi kannabinoidy roślinne, tzw. fitokannabinoidy, w tym wypadku CBD.
Kannabidiol ten działa w taki sposób, że tworzy między komórkami śluzówki jelit ciaśniejsze połączenia, przywracając tym samym śluzówce jej zdolności do bycia szczelną barierą ochronną. A pełni ona funkcję zapory dla szkodliwych związków i mikroorganizmów przedostających się do organizmu wraz z jedzeniem. U osób, które dotknięte są wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego zapora ta nie jest szczelna co powoduje przesiąkanie szkodliwych bakterii, skutkując poważnymi stanami zapalnymi. Wygląda bowiem na to, że wprowadzenie oleju konopnego do diety jest w stanie złagodzić objawy wrzodziejącego zapalenia jelit.
Badania te pokazały, że warto stosować olejek CBD nie tylko wówczas, gdy WZJG już występuje, ale również profilaktycznie, gdyż kannabidiol doskonale potrafi chronić jelita przed chorobami jelit.
Pamiętać jednak należy, że choć kannabidiol sam w sobie nie powoduje jakichś znaczących skutków ubocznych, to ma wpływ na przyjmowane środki farmakologiczne. Może np. spowalniać lub osłabiać ich działanie. Jeśli więc bierzemy leki, zamiar stosowania olejków CBD należy bezwzględnie zgłosić lekarzowi prowadzącemu.
Bibliografia:
- „The endogenous cannabinoid system protects against colonic inflammation”, autorzy: Federico Massa, Giovanni Marsicano, Heike Hermann; 2004 r.; https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC385396/
- „Cannabidiol for Inflammatory Bowel Disease”; autor: Naftali Timana, Meir Medical Center; 2009 r.; https://clinicaltrials.gov/ct2/show/NCT01037322?term=CBD&cond=IBD&rank=2
- „Konopie indyjskie w leczeniu wrzodziejącego zapalenia jelita grubego”; autorzy: Tahir S Kafil, Tran M Nguyen, John K MacDonald, Nilesh Chande; 2018 r.; https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD012954.pub2/full/pl
- Dr Karen Wright, Starszy wykładowca „Przegląd badań”; Uniwersytet w Lancaster; https://www.lancaster.ac.uk/health-and-medicine/about-us/people/karen-wright
