Ból to odczucie wielce subiektywne, a to dlatego, że każdy człowiek odczuwa ból inaczej. Do tego każdy ma inny próg odporności na ból i dlatego to, co dla jednego jest bólem nieznacznym, dla innej osoby będzie cierpieniem nie do zniesienia. Bóle są różnorodne i przyczyny ich powstawania również. Dlatego ważna jest klasyfikacja bólu, która sprawia, że można wdrożyć prawidłowe, adekwatne a przede wszystkim skuteczne leczenie przeciwbólowe.
Rodzaje bólu
Rolą bólu jest przede wszystkim ostrzeganie i chronienie. Dlatego pojawia się, gdy uszkodzona zostaje tkanka albo gdy człowiek jest chory. I to ból właśnie jest inicjatorem procesów, których celem jest utrzymanie w równowadze różnych czynności zachodzących w organizmie. Organizm, który doznał jakiegoś urazu reaguje bólem, a ten wywołuje reakcje, zwłaszcza w układzie oddychania i krążenia. Następuje bowiem choćby zwiększenie częstotliwości oddechu, przyspiesza rytm serca, zwiększa się przepływ krwi w mięśniach i mózgu i ma miejsce również wiele innych odruchów bólowych. Jest to ochronna reakcja organizmu, jednak utrzymywanie go w takim stanie na dłuższą metę zaczyna przynosić więcej szkód niż korzyści. Dlatego po alarmie, którym jest ból, należy natychmiast reagować leczeniem bólu dostosowanym do jego mechanizmu powstania oraz intensywności odczuwania.
A ból może być:
- Ostry – jest to najczęstszy rodzaj bólu. To reakcja na impuls elektryczny wywołany uszkodzeniem tkanki i jest przewodzony przez włókna nerwowe. Impuls nerwowy dociera do mózgu, gdzie zostaje przetworzony. Ból ten spowodowany może zostać urazem, chorobą, która wywołuje uszkodzenie tkanek lub procesem patologicznym.
- Przewlekły – o bólu przewlekłym można mówić, gdy stan bólowy utrzymuje się dłużej niż 3 miesiące. Często jest chorobą samą w sobie, obniża bowiem jakość życia, powoduje cały ciąg zaburzeń zarówno fizycznych jak i psychicznych oraz społecznych. A im dłużej trwa, tym skutki dla organizmu są bardziej dotkliwe. Skuteczne leczenie przewlekłego bólu jest najczęściej wielokierunkowe.
Ból przewlekły natomiast dzieli się na przewlekły ból receptorowy, którego źródłem jest np. choroba zwyrodnieniowa stawów, osteoporoza, zespoły bólowe kręgosłupa czy fibromialgia. Ten rodzaj bólu dotyka również pacjentów onkologicznych, cierpiących na bóle głowy czy mających schorzenia naczyń obwodowych. Ustąpienie bólu w takich wypadkach następuje np. po wykonaniu zabiegu operacyjnego lub ustawieniu blokady nerwu.
Drugi rodzaj bólu przewlekłego to przewlekły ból neuropatyczny, który powodowany jest uszkodzeniami pierwotnymi lub dysfunkcją układu nerwowego. Czynnikiem zapalnym może w tym wypadku być infekcja, uraz zaburzenia metabolicznie, niedokrwienie i wiele innych. Najczęściej występujące zespoły bólu neuropatycznego to neuropatia cukrzycowa, półpaściowa, neuropatie obwodowe, ból fantomowy, ból rdzeniowy i inne.
Wszystkie rodzaje bólu i ten przewlekły i ten ostry muszą zostać prawidłowo zdiagnozowane, by zostały wdrożone odpowiednie środki dla złagodzenia niepożądanego stanu. Przedłużający się ból doprowadza do degeneracji organizmu zarówno w sferze fizycznej jak i psychicznej. Dlatego w przypadku bólu przewlekłego terapia przybiera formę wielotorową, ale zintegrowaną, angażującą często nie tylko wielu specjalistów, ale również kilka rodzajów środków farmakologicznych oraz naturalnych. I tylko taki rodzaj terapii może w przyszłości przynieść efekty, czyli ofiarować życie bez bólu. Jednym z tych naturalnych środków, które mogą zostać zastosowane wspomagająco w terapii bólu przewlekłego jest olejek CBD.
Czym jest olejek CBD
Kannabidiol, w skrócie CBD należy do dużej grupy organicznych związków chemicznych występujących w konopiach siewnych (Cannabis Sativa), zwanych kannabinoidami. Natomiast już olejek CBD to połączenie kannabidiolu, który uzyskiwany jest np. podczas ekstrakcji nadkrytycznej CO2 oraz nośnika – najczęściej jest to olej konopny z nasion konopi lub oliwa. W przeciwieństwie do THC, który pozyskuje się z konopi indyjskich (marihuana), olejek CBD nie wykazuje właściwości psychoaktywnych, choć w swym składzie ma śladowe ilości THC. W Polsce dopuszcza się 0,2% THC w olejku CBD.
Olejki CBD a chroniczny ból
Ból chroniczny, to taki ból, który odczuwany jest przez ponad 3 miesiące. Sprawia, że cierpieć na tym zaczyna w zasadzie każdy aspekt życia. Pogarsza się jakość snu, codziennej egzystencji, stosunki z otoczeniem. Objawy chronicznego bólu leczone są początkowo lekami powszechnie dostępnymi, a gdy one nie działają, sięga się po medykamenty na receptę. Wszystkie one, w krótszej lub dłuższej perspektywie grożą wystąpieniem reakcji niepożądanych. By się przed skutkami ubocznymi chronić, wielu pacjentów sięga po zdobycze medycyny alternatywnej i preparaty naturalne.
Jednym z tym preparatów jest olejek CBD, który pod kątem oddziaływania przeciwbólowego został już przez naukowców dość dobrze zbadany, a wyniki tych badań są bardzo dla ludzi cierpiących na chroniczny ból pozytywne. W sieci bez problemu można znaleźć wyniki badań z zastosowaniem kannabidiolu w sytuacji, gdy występuje ból chroniczny, towarzyszący konkretnym schorzeniom.
Reumatoidalne zapalenie stawów
Badania na szczurach, przeprowadzone w 2016 roku mówią, że doustna podawanie CBD nie przynosiło znaczącej poprawy i złagodzenia stanów zapalnych w reumatoidalnym zapaleniu stawów. Natomiast potencjał wykazywało aplikowanie kannabidiolu pod postacią maści. Jednocześnie nie stwierdzono by maść CBD wykazywała działania niepożądane.
Poważne zabiegi operacyjne
Każdy poważny zabieg operacyjny wiąże się z odczuwaniem dużego bólu, często jest to ból przewlekły. Nie inaczej jest choćby w przypadku przeszczepu nerki. Dlatego środki przeciwbólowe i przeciwzapalne są koniecznością. Często wiąże się to jednak z pojawieniem się reakcji niepożądanych. W Urugwaju przeprowadzono badania z zastosowaniem CBD u kilku pacjentów (którzy zgłosili do tego chęć) po przeszczepie nerki. Okazało się, że u dwóch pacjentów znacząco poprawił się stan w związku ze zmniejszeniem się dolegliwości bólowych, u czterech poprawił się znacznie a w jednym przypadku nie nastąpiły żadne zmiany. Natomiast pojawiły się również działania niepożądane, ale nie były one szkodliwe dla organizmu, raczej powodowały dyskomfort. Mowa tu bowiem o suchości w ustach, mdłościach czy senności.
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego
Badania w kwestii oddziaływania CBD na pacjentów cierpiących na wrzodziejące zapalenie jelita grubego przeprowadzono w Akademii Oxfordzkiej. Zastosowano tam metodę badawczą polegająca na przeprowadzeniu podwójnej ślepej próbie kontrolnej testując skuteczność kannabidiolu. Część pacjentów otrzymywała CBD, część placebo. I ani pacjenci, ani naukowcy stosujący terapię nie byli świadomi kto otrzymuje preparat, a kto placebo.
Naukowcy uznali, że choć wyniki badań nie dały takich rezultatów, jakich się spodziewali, to były one na tyle obiecujące, że uznali je za warte dalszych prac nad zastosowaniem CBD we wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego.
W roku 2017 wydana została publikacja pt.: „Wpływ marihuany i kannabinoidów na zdrowie: obecny, stan dowodów i zalecenia dotyczące badań.” Wśród bardzo wielu przytoczonych badań i ich wyników znalazły się również te dotyczące leczenia przewlekłego bólu.
I jedno jest pewne. Kannabinoidy wykazują ogromny, pozytywny wpływ na organizm i nie powiedziały jeszcze ostatniego słowa. Dlatego właśnie naukowcy intensywnie badają ich oddziaływanie na ludzki organizm, a przewlekły ból jest jedną z wielu badanych dolegliwości, które olejki CBD odpowiednio skonfigurowane i podawane w adekwatnych dawkach mogą być skutecznym wsparciem. Zanim jednak pacjent sięgnie po olejki CBD w leczeniu przewlekłego bólu, należy ten zamiar skonsultować z lekarzem prowadzącym.
Bibliografia:
- „Transdermal cannabidiol reduces inflammation and pain-related behaviours in a rat model of arthritis”; autorzy: D.C. Hammell, L.P. Zhang, F. Ma i inni; 2016 r.; Transdermal cannabidiol reduces inflammation and pain-related behaviours in a rat model of arthritis – PMC (nih.gov)
- „Cannabinoids as novel anti-inflammatory drugs”; autorzy: P. Nagarkatti, R. Pandey, S. Amcaoglu Rieder i inni; 2009 r.; Cannabinoids as novel anti-inflammatory drugs – PMC (nih.gov)
- „Chronic Pain Treatment With Cannabidiol in Kidney Transplant Patients in Uruguay”; autorzy: L. Cuñetti, L. Manzo, R. Peyraube, J. Arnaiz, L. Curi, S. Orihuela; 2018 r.; Chronic Pain Treatment With Cannabidiol in Kidney Transplant Patients in Uruguay – PubMed (nih.gov)
- „A Randomized, Double-blind, Placebo-controlled, Parallel-group, Pilot Study of Cannabidiol-rich Botanical Extract in the Symptomatic Treatment of Ulcerative Colitis”; autorzy: P. M. Irving, T. Iqbal, Ch. Nwokolo i inni; 2018 r.; A Randomized, Double-blind, Placebo-controlled, Parallel-group, Pilot Study of Cannabidiol-rich Botanical Extract in the Symptomatic Treatment of Ulcerative Colitis – PubMed (nih.gov)
- „The Health Effects of Cannabis and Cannabinoids: The Current State of Evidence and Recommendations for Research.”; rozdział IV: „Therapeutic Effects of Cannabis and Cannabinoids”; 2017 r.; National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine; Health and Medicine Division; Board on Population Health and Public Health Practice; Committee on the Health Effects of Marijuana: „An Evidence Review and Research Agenda.”; The Health Effects of Cannabis and Cannabinoids – NCBI Bookshelf (nih.gov)
