Zespół jelita drażliwego (zespół jelita nadwrażliwego, colon irritabile, Irritable Bowel Syndrome, IBS) znany był dawniej pod nazwą nerwica jelit. I choć jest to pewnie zaskakująca informacja, to jest to dolegliwość wywierająca większy negatywny wpływ na jakość życia ludzi niż astma, depresja, migrena czy cukrzyca i jest drugą po przeziębieniu przyczyną absencji w pracy albo szkle. Do tego jeszcze dochodzi brak wiedzy na temat przyczyn pojawienia się IBS, częsty brak trafnej diagnozy a także mało skuteczne leczenie. Dość częstym zjawiskiem jest również nieodpowiedni dobór leków, które niosą za sobą wiele efektów niepożądanych. Dlatego wielu cierpiących na zespół jelita drażliwego sięga po alternatywne metody terapii. Jednym z preparatów, które coraz częściej stosowane są wspomagająco są olejki CBD.
Czym jest zespół jelita drażliwego
Zespół jelita drażliwego mylony jest często z innym schorzeniami, np. z SIBO (zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego) albo chorobą Leśniowskiego-Crohna. Najbardziej charakterystycznymi objawami IBS są kurczowe, piekące lub kłujące bóle brzucha, uczucie ucisku w podbrzuszu, wrażenie pełności, zaparcia czasem na zmianę z biegunką oraz uczucie „przelewania się” i jakby „przetaczania” w brzuchu.
Zespół jelita drażliwego jest chorobą nawracającą. Dotyka ludzi w każdym wieku, jednak jest to przypadłość przede wszystkim młodych dorosłych i cierpi na nią więcej kobiet niż mężczyzn.
Nie są znane przyczyny wystąpienia zespołu jelita drażliwego, ale uważa się, że może nią być choćby zakażenie żołądkowo-jelitowe, ale również stres albo brak równowagi w ekosystemie jelitowym. Lekarze widzą również związek między IBS a depresją, paniką, lękiem i innymi zaburzeniami natury psychicznej.
Jak to w kwestii badań nad konopiami i ich właściwościami bywa, badań klinicznych nad ich skutecznością w leczeniu IBS jest niewiele, choć oleje konopne od wieków stosowane były w medycynie wschodniej czy też ludowej jako doskonały środek na problemy żołądkowo-jelitowe. Ale choć badań nie jest wiele, to już te dostępne świadczą o dużych możliwościach CBD w regulowaniu pracy jelit. Wykazały one choćby, że kannabinoidy endogenne wpływają modulująco na neurony znajdujące się w jelitach, do tego aktywowanie przez nie receptorów kannabinoidowych (CB1 i CB2) powstrzymuje nadmierne wydzielanie płynu żołądkowo-jelitowego a także mając właściwości przeciwzapalne hamuje zapalenie jelit. Ale to nie wszystko. CBD wykazuje również działanie przeciwwymiotne oraz przeciwbólowe.
Kannabinoidy a stany zapalne i wrażliwość jelit
Nie tylko dr E. Russo prowadził badania, również K.L. Wright oraz K.A. Sharkey, którzy pochylili się nad kannabinoidami w kontekście wrażliwości i stanów zapalnych, które powstają w jelitach. Ich badania dowiodły, że takie leczenie może być skuteczne.
Następnie w roku 2011 naukowcy belgijscy oraz włoscy stwierdzili, że CBD jest w stanie otworzyć przed pacjentami nowe możliwości leczenia ich dolegliwości związanych z zespołem jelita drażliwego. Przy tym stosowanie CBD nie wiąże się z pojawieniem się skutków ubocznych, w tym tych psychoaktywnych. Kannabidiol przyniósł bardzo satysfakcjonujące efekty poprzez ponowną modulację nieprawidłowej odpowiedzi układu odpornościowego na czynniki zarówno zewnętrze jak i wewnętrzne. Wszystko to jest efektem wiązania się z receptorami znajdującymi się w ludzkim organizmie.
Niestety prowadzonych było i jest niewiele badań CBD w kontekście oddziaływania kannabidiolu na objawy zespołu jelita drażliwego. Olejek CBD ma tak szerokie spektrum oddziaływań na bardzo wiele chorób, że naukowcy skupiają się raczej na tych „ważniejszych” jego możliwościach, jak chociażby zastosowanie CBD w terapiach onkologicznych. Ale już te wyniki badań, które są dostępne są niezwykle obiecujące. Materiały opublikowane w roku 2016 przez dr Russo mówią o dowodach na zmiany genetyczne w kodowaniu systemu endokannabinoidów u osób, które miały zdiagnozowany zespół jelita drażliwego i cierpiały na biegunkę. Dolegliwość ta oraz spontaniczne i nieprzewidywalne skurcze brzucha spowodowane przez nadmierną ruchliwość jelit, po zastosowaniu terapii kannabinoidami w zasadzie ustąpiła a częstotliwość skurczów wyraźnie wyhamowała, ułatwiając powrót jelit do prawidłowego funkcjonowania.
I jeszcze jeden aspekt oddziaływania olejków CBD na objawy zespołu jelita drażliwego, a mianowicie wpływ na odczuwalny ból. Ta właściwość kannabidiolu jest już dość dobrze zbadana i wiadomo, że kannabinoidy działają przeciwbólowo.
Widać zatem, że stosowanie olejków CBD w terapii zespołu jelita drażliwego może wspomóc niejednego pacjenta, jednak na wyniki miarodajnych badań przyjdzie jeszcze poczekać.
Bibliografia:
- „Clinical endocannabinoid deficiency (CECD): can this concept explain therapeutic benefits of cannabis in migraine, fibromyalgia, irritable bowel syndrome and other treatment-resistant conditions?”; autor: Ethan B Russo; 2004 r.; https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15159679/
- „Clinical Endocannabinoid Deficiency Reconsidered: Current Research Supports the Theory in Migraine, Fibromyalgia, Irritable Bowel, and Other Treatment-Resistant Syndromes”; autor: Ethan B Russo; 2016 r.; https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28861491/
- „Endocannabinoid system in irritable bowel syndrome and cannabis as a therapy”; autorzy: Samiksha Pandey, Saima Kashif, Mina Youssef i inni, 2020 r.; https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0965229919310179
